گروه سیاست خارجی: واکنش‌ها به اقدام پارلمان اروپا در تصویب قطعنامه ضدایرانی قرار دادن سپاه در فهرست تروریستی این اتحادیه همچنان در کانون اخبار سیاست خارجی جهان قرار دارد. 

قطعنامه غیرالزام‌آور پارلمان اروپا اما همچنان راه دشواری برای تحقق عملی دارد و آن طور که از خروجی رسانه‌های غربی و مواضع دولتمردان اروپایی پیداست، اجماعی درباره تصویب قطعنامه مشابهی در اتحادیه اروپایی وجود ندارد. به نظر می‌رسد اروپا در این مقطع نمی‌خواهد ریسک افزایش تنش با ایران را بالا برده و دست به انتحار بزند، ضمن اینکه موضوع برجام و نیاز غرب به احیای توافق و مهار پیشرفت هسته‌ای ایران نیز به این قطعنامه پیوند خورده است، چه اینکه بند تعلیق برجام که به مذاکرات خاتمه می‌داد در مصوبه اخیر پارلمان اروپا رای نیاورد. 

در چنین شرایطی وزارت خارجه آلمان جمعه شب اعلام کرد برای تصویب قطعنامه تروریستی خواندن سپاه موانع قانونی وجود دارد و یک دیپلمات اروپایی هم به وال استریت ژورنال گفت قرار دادن سپاه در فهرست سازمان‌های به اصطلاح تروریستی ایده خوبی نیست. 

پایگاه رسمی دولت آلمان، دویچه‌وله، ضمن بررسی چالش‌های قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست تروریسم نوشت: این اقدام با دشواری‌های بسیاری مواجه است. در تحلیل دویچه‌وله آمده است: تصمیم پارلمان اروپا در قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست تروریستی این اتحادیه با دشواری‌های زیادی همراه است. سپاه نه‌تنها مهم‌ترین تشکیلات نظامی جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از دولت‌های عضو سازمان ملل است، بلکه حضور برجسته‌ای در خاورمیانه نیز دارد. تروریستی اعلام کردن آن تبعات مهم نظامی، راهبردی، سیاسی و اقتصادی برای هر دو طرف دارد. 

این رسانه آلمانی نوشت: تهدید به اقدام تلافی‌جویانه از سوی مقامات سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی، نخستین چالش اروپا است. اگر اتحادیه اروپایی سپاه را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار دهد، آنگاه جمهوری اسلامی همه ارتش‌های اروپایی را تروریست قلمداد کرده و دولت‌های اروپایی را نیز حامی تروریسم به شمار خواهد آورد. به‌صورت تلویحی نیز تهدید شده که برخورد متفاوتی در منطقه با اروپایی‌ها خواهد شد. 

دویچه وله می‌افزاید: اگر کشورهای اروپایی از انسجام بالایی برخوردار نباشند، به‌صورت جداگانه، به‌خصوص کشورهای کوچک‌تر اروپایی، در مقایسه با آمریکا آسیب‌پذیرتر هستند که این مسأله می‌تواند وضعیت را در مقایسه با آمریکا متفاوت کند. از سوی دیگر، اروپا روابط گسترده‌تر تجاری- فرهنگی با ایران دارد. این عامل در کنار افزایش ریسک‌های امنیتی، چالش‌های تصمیم یادشده را نمایان می‌سازد. در واقع تروریست اعلام کردن سپاه از سوی اروپایی‌ها نیاز به بررسی همه‌جانبه دارد تا به قول جوزپ بورل، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی، از حالتی که «احساس نگرانی بر آن غالب باشد» خارج شود. رای نیاوردن پیشنهاد «تعلیق مذاکرات برجام» و رأی شکننده به تروریستی اعلام کردن سپاه، نشانه‌هایی هستند که اتحادیه اروپایی در کوتاه‌مدت تصمیمی در این‌باره نخواهد گرفت و به تشدید تحریم‌ها و تعویق مذاکرات برجام ادامه می‌دهد. گفتنی است ۳۱۳ نفر از ۵۴۵ نماینده حاضر در پارلمان اروپا به اطلاق برچسب «تروریست» به سپاه رای مثبت دادند.

 پایگاه رسمی دولت آلمان در نهایت نوشت: از آنجا که پایه اولیه این تصمیم‌گیری، رای مثبت ۵۹۸ نماینده پارلمان بود، رای مثبت نهایی ۵۲ درصد کسانی که حاضر به طرح این موضوع برای بررسی در فهرست موضوعات قطعنامه شده بودند، نشان‌دهنده شکننده بودن این تصمیم میان سیاستمداران اروپایی است. می‌توان انتظار داشت نرخ کاهش یادشده وقتی به وزارتخانه‌ها و دولت‌های اروپایی برسد، بیشتر هم شود. اگر اروپا بخواهد با نیروهای وابسته به سپاه همچون گروهی تروریستی برخورد عملی داشته باشد، آنگاه نه‌تنها ریسک برخورد نظامی افزایش می‌یابد، بلکه مواجهه‌های امنیتی نیز به شکل خطرناکی در داخل و خارج از اروپا افزایش پیدا می‌کند. سپاه در مقایسه با داعش و القاعده توانایی عملیات تخریبی بیشتری دارد، همچنین تلاش‌های اروپا برای بهبود شرایط در عراق، سوریه، لبنان و یمن و کاهش موج مهاجرت به اروپا از خاورمیانه با تنگنای جدید و شدیدی مواجه می‌شود. این تنگنای جدید با توجه به حضور طالبان در افغانستان و رویکرد تهاجمی و توسعه‌طلبانه روسیه، هزینه بیشتری برای اروپا دارد. در این شرایط امکان افزایش همکاری نظامی جمهوری اسلامی با روسیه علیه ناتو و مناسبات راهبردی و ژئوپلیتیک اروپا نیز وجود دارد که به نوبه خود برای اروپا دردسرآفرین است. سپاه به دلیل رویه‌ای که در پیش گرفته، در برابر فشارهای دولت‌های غربی آسیب‌پذیری کمی دارد و قرار گرفتن در فهرست تروریستی اروپا تاثیر بازدارنده معناداری در موقعیت و عملکرد سپاه در داخل و خارج از ایران ندارد. در سطح منطقه نیز قدرت اصلی سپاه برخاسته از معادلات میدانی و موازنه قوا در داخل کشورهای لبنان، عراق، سوریه و یمن است. از لحاظ اقتصادی، تروریست اعلام شدن سپاه توسط اتحادیه اروپایی تفاوت زیادی در وضعیت موجود و چشم‌انداز پیش‌ رو ایجاد نمی‌کند. 

در همین حال سخنگوی اتحادیه اروپایی هم می‌گوید جوزپ بورل، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه همچنان به تعامل خود با مشارکت‌کنندگان در مذاکرات برجام از جمله ایران و آمریکا ادامه می‌دهد. پیتر استانو، سخنگوی اتحادیه اروپایی در گفت‌وگو با ایرنا در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا بحث درباره احتمال اعمال تحریم علیه ایران به معنای تغییر رویه اروپا درباره مذاکرات برجام است یا نه، گفت: موضوع برجام، فرآیندی مجزاست که نماینده عالی اتحادیه اروپایی در آن به عنوان هماهنگ‌کننده عمل می‌کند و بین مشارکت‌کنندگان هماهنگی‌ها را انجام می‌دهد. وی افزود: رویه مربوط به برجام توسط طرف‌ها و مشارکت‌کنندگان تعیین می‌شود، نه توسط هماهنگ‌کننده که نقش هماهنگی و تسهیل را برعهده دارد.  از این نظر، نماینده عالی به تعامل خود با هریک از مشارکت‌کنندگان از جمله ایران و آمریکا ادامه می‌دهد. سخنگوی اتحادیه اروپایی درباره برخی گزارش‌های رسانه‌ای که گفته‌اند اتحادیه اروپایی در جلسه روز دوشنبه - سوم بهمن - سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در لیست تروریست قرار نخواهد داد، گفت: ما هیچ‌گاه درباره گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای درباره مباحث محرمانه بین کشورهای عضو اظهارنظر نمی‌کنیم. تصمیم‌ها در زمینه تحریم‌ها به صورت محرمانه مورد بحث قرار می‌گیرند و صرفا پس از تصویب اطلاع‌رسانی می‌شوند. 

***

گروه سیاست خارجی: اظهارات نسنجیده اخیر «یون سوک یئول» رئیس‌جمهور کره‌جنوبی در امارات عربی متحده و استفاده وی از لفظ «دشمن» برای خطاب قرار دادن ایران، همچنان واکنش‌های منفی بویژه از سوی مقام‌های کره‌ای و رسانه‌های این کشور را به همراه دارد. 

روزنامه «کوریاتایمز» با تأکید بر لزوم تلاش سئول برای بهبود و ترمیم روابط با جمهوری اسلامی ایران گزارش کرد «تهران- نو» (خیابان تهران) در منطقه «گانگام» جنوب سئول تنها خیابان در کره‌جنوبی است که به نام یک شهر خارجی نامگذاری شده است و از طرف دیگر، جمهوری اسلامی ایران نیز نام یکی از خیابان‌های خود را در شهر تهران «سئول» نامگذاری کرده است. این رسانه کره‌ای با این مقدمه ادامه داد: روابط خواهرانه بین تهران و سئول نمایانگر نمونه موفق دیپلماسی عملگرایانه بین کره و ایران است. 

کوریاتایمز سپس به اظهارات نسنجیده رئیس‌جمهور کره‌جنوبی علیه جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و نوشت یون سوک یئول اگر کامل به این روابط لطمه وارد نکرده باشد، بشدت به آن آسیب زده است. رئیس‌جمهور کره‌جنوبی در سفر اخیرش به امارات در اظهاراتی تفرقه‌افکنانه سعی کرد کابوس این کشور درباره کره‌شمالی را به روابط ایران و امارات تعمیم دهد. وی در یک گزافه‌گویی، ایران را دشمن امارات و تهدیدی برای این کشور خطاب کرد. 

کوریاتایمز ادامه داد: ما نمی‌خواهیم دیگران فکر کنند یون قبل از عزیمت به جدیدترین سفر خارجی خود، فراموش کرده تکالیفش را انجام دهد. دانش پایه‌ای وی از شرایط منطقه‌ای شاید کاملاً اشتباه نباشد اما مبانی مهم‌تری وجود دارد که یک رهبر ملی باید آنها را بداند که می‌توان آن را حس دیپلماتیک یا آداب ریاست‌جمهوری نامید اما هیچ‌چیز بهتر از این ضرب‌المثل اوضاع را نشان نمی‌دهد: «حرف مرد همچون سندش معتبر است» که این درباره اظهارات رئیس‌جمهور صدق نمی‌کند.

یکی از مشاوران رئیس‌‌جمهور کره‌جنوبی نیز آنطور که کوریاتایمز گزارش کرده، به طور محرمانه گفته بود «یون 99 درصد از مکالمات را در انحصار خود دارد». این در حالی است که رهبر یک کشور باید بیشتر گوش کند و کمتر حرف بزند. 

روزنامه کره‌ای در ادامه توجیهات خود برای تلطیف فضای اظهارات ضدایرانی یون ادامه داد به نظر می‌رسد بسیاری از مردم کره هر زمان که رئیس‌جمهور به سفر خارجی می‌رود، مضطرب و نگران می‌شوند. بر اساس این گزارش، احزاب مخالف در کره‌جنوبی می‌گویند دهان یون، «بزرگ‌ترین خطر امنیتی است».

این روزنامه سپس ادامه داد: مشاوران دیپلماتیک یون مشغول پاکسازی گندهای رئیس‌ خود هستند و نتوانسته‌اند وی را طوری حمایت کنند که بتواند با صراحت بیشتری حرف بزند. ما می‌دانیم که رک بودن با رئیس‌جمهور سخت است اما آنها و همچنین خود رئیس‌جمهور باید به نفع کل ملت اقدام عمل بیشتری انجام دهند. 

این گزارش با اشاره به اینکه برخی مقام‌های دولت سئول به جای آنکه اوضاع را بهتر کنند، بحران را بیشتر می‌کنند، نوشت: حقیقت بر عکس است، رهبر حزب حاکم کره‌جنوبی در کمیته اتحاد و امور خارجی مجمع ملی، وزارت خارجه کره‌جنوبی را به طفره‌روی متهم کرد و گفت: «مگر غیر این است که روابط امارات عربی متحده و ایران خوب نیست؟» و با این سؤال به آتش دامن زد. 

کوریاتایمز نوشت: یون بدون گذراندن وقت در قوه مقننه یا مجریه به سمت شغل عالی ریاست‌جمهوری رسید و این هم به عنوان یک نقطه ضعف در اداره امور دولتی و هم بهانه‌ای برای اشتباهات مکرر بوده است. با این حال، اشتباهات دیپلماتیک برخلاف اشتباهات داخلی، بسیار سخت قابل جبران است، زیرا همواره همتایانی وجود دارند. 

کوریاتایمز در پایان گزارش خود اینگونه نتیجه‌گیری کرد:  افراد نمی‌توانند به سرعت عادات یا تصورات خود را تغییر دهند اما یون باید قبل از هرگونه اظهارنظر دیپلماتیک، ۳ بار درباره آن فکر کند و قبل از آن‌ به خاطر خودش، روابط با تهران را ترمیم کند. 

رهبر حکیم انقلاب اسلامی در پیامی درگذشت همسر آیت‌الله آقای حاج‌شیخ جعفر سبحانی را تسلیت گفتند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری متن پیام به این شرح است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

حضور مبارک آیت‌الله آقای حاج‌شیخ جعفر سبحانی دامت‌برکاته

درگذشت همسر گرامی آن‌ جناب را تسلیت عرض می‌کنم و تسلای جنابعالی و دیگر بازماندگان و رحمت الهی برای آن مرحومه را از خداوند متعال مسألت می‌نمایم.

سیدعلی خامنه‌ای

۱ بهمن ۱۴۰۱

 

علی عوض‌خواه: همیشه پای منافقین در میان است. در طول سال‌های گذشته سازمان تروریست موسوم به  مجاهدین خلق که دستش به خون هزاران نفر از مردم ایران آلوده است، پای ثابت اغلب قطعنامه‌ها و اقدامات غربی‌ها علیه ایران بوده؛ از همکاری این گروهک تروریست با صدام و جنگ علیه ایران گرفته تا لابی با غربی‌ها برای اتخاذ مواضع ضدایرانی، از جمله اقدامات این سازمان علیه ایران به شمار می‌رود. رد پای این سازمان تروریست در اقدام ضدایرانی اخیر پارلمان اروپا نیز دیده می‌شود. پنجشنبه هفته‌ای که گذشت پارلمان اروپا در اقدامی مداخله‌جویانه، قطعنامه‌ای ضدایرانی با عنوان «پاسخ به اعتراضات و اعدام‌ها در ایران» را تصویب کرد. متمم پیشنهادی مربوط به درج نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های به اصطلاح تروریستی اتحادیه اروپایی که یک روز قبل‌تر از آن و پس از رای‌گیری به این قطعنامه اضافه شده بود نیز در قالب این قطعنامه به تصویب رسید. قطعنامه مذکور علاوه بر این شامل بندهای دیگری است که خواستار تحریم رئیس‌جمهور و دادستان کل ایران است. انتشار تصویری از یکی از اعضای سازمان منافقین کافی بود تا حدس و گمان‌هایی که در ارتباط با لابی منافقین با پارلمان اروپا مطرح بود، به یقین تبدیل شود. درست در روزی که پارلمان اروپا متمم پیشنهادی درج نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های تروریستی اتحادیه را به قطعنامه ضدایرانی خود اضافه کرد، شبنم مددزاده از اعضای فعال سازمان منافقین با انتشار تصویری از خود که در پارلمان اروپا حاضر بود، نوشت: «امروز 28 دی، پارلمان اروپا».

* شبنم مددزاده کیست؟

شبنم مددزاده (متولد ۱۳۶۷)، نایب دبیر شورای تهران دفتر تحکیم وحدت و عضو انجمن اسلامی دانشگاه تربیت معلم کرج بود که یکم اسفندماه ۱۳۸۷به همراه برادرش «فرزاد مددزاده» توسط نیروهای امنیتی کشورمان به دلیل همکاری با گروهک تروریست منافقین بازداشت و خردادماه سال ۱۳۸۹ به اتهام ارتباط و همکاری با منافقین به ۵ سال حبس همراه با تبعید محکوم شد و در ادامه به زندان رجایی‌شهر کرج منتقل شد. او پس از گذراندن دوران حبس خود، بهمن ۱۳۹۲ از زندان آزاد و پس از مدتی نیز از ایران خارج شد و پس از این خروج به صورت رسمی و تشکیلاتی به عضویت گروهک تروریست منافقین درآمد. در طول بازداشت، محاکمه و حبس مددزاده، جریان رسانه‌ای سازمان منافقین با تولید اخبار کذب در ارتباط با شرایط شبنم مددزاده و برادرش در زندان، ضمن اعلام رسمی وابستگی این ۲ نفر به سازمان منافقین، از آنها حمایت می‌کرد. به طور مثال سایت رسمی منافقین آذرماه سال 91 نوشت: «شبنم و فرزاد‌ مددزاده، خواهر و برادر چند تن از مجاهدین شهید اشرفی که در زندان‌های اوین و رجایی‌شهر زندانی هستند، بیش از یک‌ سال است ممنوع‌الملاقات هستند».

مهدیه و اکبر مددزاده، خواهر و برادر بزرگ‌تر شبنم و فرزاد مددزاده از اعضای گروه تروریست منافقین بودند که فروردین‌ماه سال 90 در جریان درگیری منافقین با ارتش عراق در اردوگاه اشرف به هلاکت رسیدند. جدای از منافقین که طبیعی بود نسبت به بازداشت و محاکمه اعضای وابسته به خود واکنش نشان دهد، اصلاح‌طلبان نیز علم حمایت از مددزاده را برداشتند و با اشاره به دانشجو بودن او، سعی کردند با شعارهایی مثل جای دانشجو در زندان نیست، مددزاده را از اتهام ارتباط با منافقین تبرئه کنند.

* همیشه دشمن

همانطور که در ابتدای مطلب اشاره شد، سازمان منافقین در طول سال‌های گذشته لابی‌‌گر طرح‌ها و اقدامات ضدایرانی آمریکا و اروپایی‌ها بوده است. تلاش این سازمان برای قرار دادن نام نیروهای نظامی ایران در لیست‌ گروه‌های تروریستی، حجم بالایی از لابی‌های این سازمان را به خود اختصاص داده است. با توجه به همین سابقه تاریک بود که بلافاصله پس از تصویب طرح ضدایرانی اخیر اروپا، انگشت‌ اتهام به سوی منافقین نشانه رفت. حضور شبنم مددزاده در پارلمان اروپا نشان داد پشت طرح اخیر اروپایی‌ها در قرار دادن نام سپاه در لیست گروه‌های تروریستی نیز همچون اغلب طرح‌های ضدایرانی دیگر، بزرگ‌ترین و منفورترین سازمان تروریستی تاریخ معاصر ایران بوده است.

* دلیل این کینه‌ها چیست؟

در جریان اقدامات مسلحانه سازمان منافقین در سال‌های دهه 60، سپاه پاسداران در کنار نیروهای امنیتی و اطلاعاتی، بیشترین ضربه را به تروریسم فرقه رجوی وارد کرد. پس از شکست‌های پی‌درپی سازمان منافقین از سپاه که در این رابطه می‌توان به هلاکت موسی خیابانی در بهمن‌ماه سال 60 به دست پاسداران شجاع انقلاب اسلامی اشاره کرد، مرکزیت سازمان اعضا را از ایران خارج کرد و به دامان صدام پناه برد. چند سال پس از سقوط صدام و روی کار آمدن جریان تشیع در عراق نیز این گروهک آواره کشورهای اروپایی شد. منافقین، سپاه را عامل اصلی آوارگی خود می‌دانند و به این دلیل است که نسبت به سپاه پاسداران کینه عمیقی به دل گرفته‌اند. همچنین باید به حضور مقتدرانه سپاه در منطقه و مقابله با تروریسم تکفیری نیز اشاره کرد که باعث عصبانیت کارفرمای گروه‌های تکفیری شده است.

* دانشجو هم می‌تواند منافق باشد

حضور شبنم مددزاده به عنوان یکی از اعضای سازمان منافقین در پارلمان اروپا، فراتر از این سازمان مورد بحث است. در طول سالیان گذشته همواره یک جریان در کشور سعی کرده است با سوءاستفاده از عناوین مختلفی از جمله دانشجو، خبرنگار، پزشک و... بر اقدامات ضدامنیتی افرادی که در پوشش عناوین یاد‌شده فعالیت می‌کنند، سرپوش بگذارد اما ماجرای اخیر شبنم مددزاده از یک سو نشان داد همچنان نفوذ جریان نفاق در اقشار مختلف جامعه ایران فعال است و نباید به راحتی از آن چشم‌پوشی کرد و از سوی دیگر بی‌اعتباری و ساده‌انگاری افراد و جریاناتی را به تصویر کشید که صرف دانشجو، خبرنگار یا هنرمند بودن را عاملی برای تبرئه افراد منتسب به منافقین و همچنین سرویس‌های جاسوسی بیگانه می‌دانند. شبنم مددزاده نخستین منافقی نبود که اصلاح‌طلبان و جریان نفاق با پیش کشیدن دانشجو بودن او، این گزاره را طرح ‌کردند که جای دانشجو زندان نیست و یک فرد دانشجو نمی‌تواند به جریانات ضدایرانی وابستگی داشته باشد. چنانکه در ماجرای دستگیری علی یونسی و امیرحسین مرادی از دانشجویان دانشگاه شریف نیز که حین فعالیت تروریستی برای سازمان منافقین بازداشت شدند، جریان سطحی‌نگر به میدان آمده و با نخبه(!) خواندن این افراد وابسته به منافقین و به راه انداختن جو تبلیغانی، سعی کردند آنها را از وابستگی به منافقین تبرئه کنند.

آلودگی هوا این روزها دوباره نفس تهرانی‌ها را به شماره انداخته است؛ معضلی که باعث شده پایتخت‌نشینان طی دی‌ماه ۱۹ روز هوای آلوده تنفس کنند. آلودگی هوا آن طور که معلوم است در تهران ماندگار شده است، به طوری که دیروز کوه‌های تهران در بخش شمالی شهر  به دلیل انباشت غلظت آلاینده‌ها قابل رویت نبود.بر اساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران دیروز 23 ایستگاه سنجش کیفیت هوای این کلانشهر در وضعیت قرمز قرار گرفت. هم‌اکنون بهمن‌ماه نیز با هوای ناسالم برای اهالی پایتخت آغاز شده است. طبق پیش‌بینی‌های انجام‌شده در شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران، دیروز با توجه به شرایط پایدار جو، عدم وزش باد مؤثر و انباشت آلاینده‌ها، کیفیت هوای پایتخت در بیشتر مناطق در محدوده ناسالم و ناسالم برای گروه‌های حساس قرار گرفت. طبق پیش‌بینی‌ها همچنین با استمرار پایداری جوی، امروز نیز کیفیت هوا در بیشتر مناطق در محدوده ناسالم و ناسالم برای گروه‌های حساس قرار می‌گیرد. میانگین کیفیت هوای تهران دیروز با آلاینده شاخص «ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون» روی عدد ۱۵۶ یعنی شرایط ناسالم برای همه قرار گرفت. بر اساس دستورالعمل احتیاطی صادره از سوی شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران، مبتلایان به بیماری قلبی یا ریوی، سالمندان و کودکان جزو گروه‌های حساس محسوب می‌شوند و باید از فعالیت‌های طولانی یا سنگین خارج منزل خودداری کنند. توصیه می‌شود شهروندان از تردد غیرضروری در شهر خودداری و در صورت لزوم حتما از ماسک‌های مناسب N95 استفاده کنند. 

* از تردد غیرضروری خودداری کنید

سازمان هواشناسی نسبت به افزایش شاخص آلودگی هوا و غلظت آلاینده‌ها در مناطق پرتردد تهران و کرج تا حد بسیار ناسالم هشدار داد. این سازمان با صدور هشدار نارنجی‌ آورده است: در صورت مهار نشدن منابع آلاینده ثابت و متحرک، روز یکشنبه ۲ بهمن ظرفیت افزایش شاخص آلودگی هوا بویژه در مناطق پرتردد تهران و کرج تا حد بسیار ناسالم وجود دارد. در این شرایط جوی سازمان هواشناسی نسبت به کاهش تردد خودروها و کنترل فعالیت واحدهای صنعتی، مدیریت منابع آلاینده، عدم تردد غیرضروری برای تمام افراد، پرهیز از فعالیت فیزیکی و ورزشی در فضای باز، اتخاذ تدابیر مدیریتی لازم برای جلوگیری از افزایش غلظت آلاینده‌ها تا حد بسیار ناسالم توصیه می‌کند. 

* مرگ سالانه ۴۵ هزار ایرانی بر اثر آلودگی هوا

رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوا نسبت به روند افزایشی آلودگی هوا هشدار داد و گفت: سالانه ۴۵ هزار مرگ ناشی از آلودگی هوا وجود دارد که در این میان 7 درصد مرده‌زایی است. دکتر محمدصادق حسنوند در مراسم رونمایی از بسته حمل‌و‌نقل پاک، گفت: برای نخستین بار در تاریخ کشور ۵ سال است که روند افزایش غلظت آلاینده‌ها را شاهد هستیم و تقریبا غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون افزایش ۶ برابری پیدا کرده است. وی افزود: ۲ سال است شاهد برگشت دی‌اکسیدگوگرد هستیم که این نشان می‌دهد وضعیت خوبی نداریم. این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: ۵ برنامه توسعه‌ای داشتیم که در همه آنها تاکید شده است هوای پاک حق مسلم است اما در هیچ کدام از این برنامه‌ها این حق به وجود نیامده است. حسنوند در پایان گفت: اثر باد خیلی بیشتر از اقدامات مسؤولان در کاهش آلودگی هوا بوده است، این در حالی است که ۹۹ درصد مردم دنیا با آلودگی هوا مواجه هستند و حتی جمعیت زیادی از مردم آمریکا در محل‌هایی زندگی می‌کنند که هوا آلوده است اما روند آلودگی آنها کاهشی است ولی در کشور ما از سال ۹۷ روند افزایشی است و به نظر می‌رسد نیازمند اقدامات و مدیریت علمی فارغ از ایده‌پردازی‌های لحظه‌ای هستیم و انتظار می‌رود مسؤولان حقیقتا به فکر سلامتی مردم باشند و اقدامات‌شان علمی و بر اساس مطالعات و هزینه - فایده باشد. 

* ماندگاری هوای سرد و افزایش آلودگی هوای تهران

بر اساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، ماندگاری هوای سرد و افزایش و انباشت آلاینده‌های جوی بویژه در مناطق پرتردد شهرهای پرجمعیت و صنعتی استان پیش‌بینی می‌شود. بررسی نقشه‌های هواشناسی و تصاویر ماهواره‌ای و خروجی مدل‌های پیش‌یابی عددی طی ۵ روز آینده به دلیل پایداری نسبی جو و عدم وزش باد قابل ملاحظه، جوی پایدار همراه با ماندگاری هوای سرد، افزایش و انباشت آلاینده‌های جوی و کاهش کیفیت هوا بویژه در مناطق پرتردد شهری، پرجمعیت و صنعتی استان پیش‌بینی می‌شود. از دوشنبه تا چهارشنبه ۳ تا ۵ بهمن در ارتفاعات شرقی استان در بعضی ساعات افزایش ابرناکی با احتمال بارش‌های پراکنده برف دور از انتظار نخواهد بود. تا پنجشنبه هفته جاری (۶ بهمن‌ماه) روند کاهش تدریجی دما پیش‌بینی می‌شود. آسمان تهران برای امروز 2 بهمن کمی ‌ابری همراه با غبار محلی با حداقل دمای ۱- و حداکثر دمای ۸ درجه سانتیگراد و طی ‌دوشنبه 3 بهمن قسمتی ابری همراه با غبار محلی با حداقل دمای صفر و حداکثر دمای ۷ درجه سانتیگراد پیش‌بینی می‌شود. 

* تغییرات اقلیمی در افزایش آلودگی هوا تأثیرگذار است

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران بر این باور است تغییرات اقلیمی در شهر تهران تاثیر بسیار زیادی در افزایش آلودگی هوا دارد. علی‌اکبر شمسی‌پور گفت: موضوع اقلیم از جمله شاخص‌های پنج‌گانه‌ای است که هر عاملی می‌تواند آن را تحت تاثیر قرار دهد. وی با اشاره به موقعیت شهر تهران و جهت باد در این کلانشهر افزود: به رغم اینکه در جغرافیای شهر تهران روددره‌هایی وجود دارد که پتانسیل تنطیم هوای تهران را دارد اما بارگذاری‌های شهرسازی و جمعیتی، وضعیت شهر را در شرایط بحرانی قرار داده است. از سویی ساخت‌وساز در ارتفاعات به دلیل عدم اجرای قوانین شهرسازی نیز این بحران را تشدید کرده است. عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به وضعیت بارش باران در شهر تهران بیان کرد: شهر تهران روزهای کوتاهی شرایط بارش دارد که به 30 روز نیز نمی‌رسد. هوای خشک تهران و تغییرات زیاد دمایی در ارتفاعات، باعث ایجاد وارونگی هوا می‌شود. شمسی‌پور یادآور شد: باید با توجه به وضعیت شهرسازی و معماری شهر تهران کاری برای این کلانشهر انجام دهیم و در این راه باید از نخبگان دانشگاهی استفاده کرد. 

***

مهدی هاشم‌زاده: مقایسه آمار تولید فولاد آلمان در 11 ماهه سال 2022 بر اساس داده‌های انجمن جهانی فولاد (که حاکی از کاهش شدید تولید در قطب تولید فولاد اروپاست) با ایران به عنوان یکی از قطب‌های دارنده منابع انرژی، نشان می‌دهد زمستان سخت اروپا بتازگی شروع شده و کاهش شدید تولید فولاد در این قاره نیز بیانگر وضعیت بغرنج این صنعت در اروپاست. نکته بسیار مهم در این بین، جایگزینی فولاد ایران در بازارهای صادراتی اروپا و افزایش تولید با برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح انرژی است که موجب شده تولید فولاد ایران به میزان بسیار زیادی رشد داشته باشد و رتبه اول رشد تولید در 11 ماهه 2022 را از آن خود کند. 

گروه اقتصادی: درآمدهای مالیاتی در لایحه بودجه ۱۴۰۲، نسبت به قانون بودجه امسال، ۴۷ درصد رشد دارد که این پیش‌بینی با نگاه کارشناسی است و دولت همچنان کاهش فشار بر بخش تولید را در نظر گرفته و قصد دارد با شناسایی فرارهای مالیاتی، درآمدها را محقق کند به‌طوری که ۸۰ هزار میلیارد تومان درآمد جدید شناسایی شده است.

دولت در لایحه بودجه سال آینده ۱۹۸۴ هزار میلیارد تومان منابع پیش‌بینی کرده است. از کل منابع بودجه سال آتی، 603 هزار میلیارد تومان از محل صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی و همچنین 826 هزار میلیارد تومان از محل مالیات تأمین خواهد شد.

طبق جداول لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، درآمدهای نفتی نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۱ معادل 24.6 درصد و درآمدهای مالیاتی ۴۷,۱ درصد افزایش داشته است.

بر این اساس، سهم نفت از منابع بودجه به کمتر از ۳۰درصد کاهش و در مقابل سهم مالیات از منابع بودجه به حدود ۴۲ درصد افزایش یافته است. مقایسه این ارقام با ارقام قانون بودجه سال جاری نشان می‌دهد سهم نفت از منابع کاهش و سهم مالیات افزایش داشته است.

دولت سیزدهم با رویکرد هوشمندسازی نظام مالیاتی و با تأمین زیرساخت‌ها به دنبال رشد سهم مالیات به‌عنوان سالم‌ترین و پایدارترین منبع درآمدی است.  پایه‌های مالیاتی با تأکید بر مالیات‌ستانی عادلانه با توجه به نرخ تورم در لایحه بودجه ۱۴۰۲ دیده شده است.

بر این ‌اساس مالکان واحدهای مسکونی و باغ‌ویلاهای مجاز که ارزش آنها (با احتساب عرصه و اعیان) بیش ۲۰ میلیارد تومان باشد، مازاد بر این مبلغ مشمول مالیات به میزان ۲ در هزار می‌شوند. همچنین مالکان خودروهای بالای یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان، سالانه به نرخ یک درصد مالیات پرداخت خواهند کرد.

دولت سیزدهم با سختگیری بر مالیات‌ستانی از سوداگران به دنبال آن است تا عده‌ای که اقدام به سفته‌بازی و دلالی با هدف کسب درآمدهای بالا می‌کنند، مانند سایر اقشار جامعه از جمله تولیدکنندگان، کارمندان و حتی کسبه مالیات پرداخت کنند.

* کاهش ۷ درصدی نرخ مالیات از واحدهای تولیدی

درآمدهای مالیاتی در حالی در بودجه ۱۴۰۲ رشد ۴۷ درصدی داشته است که دولت سیزدهم با حمایت از تولیدکنندگان و بدون فشار به بخش تولید، نرخ مالیات بر واحدهای تولیدی را ۷ درصد در بودجه سال آینده کاهش داد؛ این امر در راستای رونق تولید و بهبود اقتصاد رقم خورده است.

بر اساس لایحه بودجه، نرخ مالیات واحدهای تولیدی از ۲۵ درصد به ۱۸ درصد کاهش یافت؛ این بخشودگی علاوه بر سایر معافیت‌ها و بخشودگی‌ها و مشوق‌های قانونی اعمال شد.

بنابراین، برای ۲ سال پیاپی شاهد کاهش نرخ مالیات برای شرکت‌های تولیدکننده هستیم که این اقدام در دهه‌های اخیر و دولت‌های گذشته بی‌سابقه است. این در حالی است که در دولت‌های گذشته بیشترین بخش فشار مالیات بر بخش مولد اقتصاد و حقوق‌بگیران بوده اما در این دولت با تمرکز بر مقابله با فرار مالیاتی، ساماندهی کارتخوان‌ها، داده‌محوری، هدفمندسازی به‌جای ممیزمحوری و سایر موارد شاهد کاهش فشار به بخش تولید و تولیدکنندگان هستیم.

در بند «ط» تبصره ۶ لایحه بودجه ۱۴۰۲ در بخش عوارض و مالیات، تکالیفی نیز برای وزارت ارتباطات مشخص شده است. به این ترتیب که در راستای حمایت از توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور و تشویق کسب و کارهای اینترنتی به استفاده از سکوهای داخلی، تا پایان سال ۱۴۰۲ کسب‌وکارهای حقیقی فعال در سکوهای داخلی مورد تأیید وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که فاقد پرونده مالیاتی هستند، به ‌صورت پلکانی تا سقف مقرر در ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم، مشمول مالیات با نرخ صفر بوده و جرایم سال‌های قبل ناشی از عدم تسلیم اظهارنامه شامل بخشودگی شد.

همچنین هرگونه کسب درآمد بر بستر سکوها و شبکه‌های اجتماعی خارجی مشمول اخذ مالیات است. آیین‌نامه اجرایی این بند ظرف مدت ۲ ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون به پیشنهاد مشترک وزارت ارتباطات و وزارت امور اقتصاد و دارایی به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

* حقوق تا ۷ میلیون تومان معاف از مالیات

طبق لایحه بودجه ۱۴۰۲، سقف معافیت مالیاتی و نرخ مالیات بر مجموع درآمد اشخاص حقوقی اعلام شد که بر این ‌اساس حقوق‌بگیران تا ۷ میلیون تومان معاف از مالیات هستند.

بر اساس تبصره ۱۲ لایحه بودجه ۱۴۰۲، سقف معافیت مالیاتی و نرخ مالیات سالانه بر مجموع درآمد اشخاص حقیقی که تحت عناوینی از قبیل حقوق و مزایا (به ‌استثنای عیدی) مقرری یا مزد، حق شغل، حق شاغل، فوق‌العاده‌ها، اضافه‌کاری، حق‌الزحمه، حق مشاوره، حق حضور در جلسات، پاداش، حق‌التدریس، حق‌التحقیق، حق پژوهش و کارانه اعم از مستمر یا غیرمستمر که به ‌صورت نقدی و غیرنقدی، از یک یا چند منبع، در بخش دولتی یا غیردولتی تحصیل می‌کنند، چه از کارفرمای اصلی یا غیراصلی (موضوع تبصره یک ماده ۸۶ قانون مالیات‌های مستقیم باشد)، مبلغ ۸۴ میلیون تومان تعیین شد.

* مالیات‌ستانی عادلانه با شناسایی مؤدیان جدید

یکی از رویکردهای دولت سیزدهم عدالت‌محوری در مالیات‌ستانی بود که تأکید بر شناسایی مودیان جدید دارد. در همین راستا وزیر امور اقتصادی و دارایی حمایت از مودیان شفاف مالیاتی را سیاست دولت در حوزه مالیات‌ستانی دانسته و اعلام کرده است: با توجه به شناسایی مودیان جدید، پیش‌بینی درآمدهای مالیاتی دولت در بودجه سال آینده ۵۰ درصد نسبت به بودجه امسال افزایش دارد.

سیداحسان خاندوزی یکشنبه گذشته پس از پایان جلسه نوبت صبح کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۲ گفته است: یکی از راهبردهای دولت برای کاهش وابستگی نفت، پیش‌بینی درآمدهای پایدار برای پوشش هزینه‌های دولت است تا از این طریق آسیب‌پذیری اقتصاد کشور از محل فروش نفت را کاهش دهیم.

به گفته وی، این سیاست به معنای افزودن بار مالیاتی جدید روی تولیدکنندگان و اقشاری که به طور شفاف در فضای اقتصادی کشور فعالیت دارند، نیست بلکه باید جلوی فرار مالیاتی را گرفت. با همین سیاست در قانون بودجه امسال نرخ مالیات شرکت‌ها ۵ درصد کاهش یافت و برای بودجه سال آینده نیز دولت تصمیم گرفت این نرخ را ۷ درصد دیگر کاهش دهد تا از واحدهای تولیدی و فعالان اقتصادی که به طور شفاف فعالیت می‌کنند، حمایت کند.

* شناسایی مؤدیان جدید

رئیس کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۲ مجلس نیز بر شناسایی مودیان جدید تأکید و اعلام کرده دولت درصدد است از محل شناسایی مودیان جدید و جلوگیری از فرار مالیاتی، درآمدهای این بخش را افزایش دهد؛ بنابراین درآمدهای این بخش ۶۴ درصد نسبت به عملکرد ۸ ‌ماهه امسال رشد دارد.

سیدشمس‌الدین حسینی گفته است دولت بر این باور است که با استفاده از داده‌های پایگاه‌های اطلاعاتی و پوشش مالیاتی می‌توان استفاده بیشتری از ظرفیت‌های مالیاتی کشور بدون افزایش نرخ مالیات‌ها داشت.

* شناسایی ۸۰ هزار میلیارد تومانی فرار مالیاتی

بر اساس جلسه کمیسیون تلفیق بودجه که با حضور سیدمسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه بودجه و سیداحسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، در ۲۵ دی‌ماه برگزار شد، گزارش‌هایی از وضعیت مالیات‌ستانی عنوان شد که بر اساس آن گفته شده است ۸۸۵ هزار فرد حقوقی مالیات خود را طی ۳ سال گذشته پرداخت نکرده‌اند که این منابع نزدیک به ۳۰ هزار میلیارد تومان است.

همچنین ۳,۵ میلیون نفر از اشخاص حقیقی طی ۳ سال گذشته مالیات خود را پرداخت نکرده‌اند و به‌نوعی فرار مالیاتی داشته‌اند که مبلغ فرار مالیاتی این افراد ۵۰ هزار میلیارد تومان بوده که در مجموع ۸۰ هزار میلیارد تومان از این ۲ منبع پایه جدید مالیاتی تعریف شده است.

پیش‌ از این نیز رئیس کل سازمان امور مالیاتی با اعلام اینکه چند شرکت صوری حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی داشتند، بر ضرورت همکاری همه دستگاه‌ها بویژه قوه‌قضائیه جهت حل ریشه‌ای مساله شرکت‌های صوری و معاملات صوری در کشور تأکید کرده بود.

داوود منظور با بیان اینکه سازمان امور مالیاتی امسال ۲۹۰ فقره جرم مالیاتی ثبت کرده که ۶۳ مورد آنها به صدور حکم منجر شده، گفته است در چند فقره اول پرونده‌های فرار مالیاتی شرکت‌های صوری، حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی به تشخیص سازمان امور مالیاتی وجود داشته است.

به گفته وی، به‌تازگی یکی از افراد سرشناسی که شرکت صوری وی در حوزه فولاد فعالیت داشت، به پرداخت ۳۰۰ میلیارد تومان مالیات تمکین کرده است، همچنین پس از رسیدگی‌های سازمان مالیاتی، برای فردی که دارای معاملات صوری در حوزه نساجی و فاقد پرونده مالیاتی در این زمینه بود، مبلغ ۷۰۰ میلیارد تومان مالیات در نظر گرفته شد.

طبق اعلام رئیس سازمان امور مالیاتی، در مجموع از اسفند سال گذشته تا امروز فرارهای مالیاتی ۶۲ شخص حقوقی در حال رسیدگی است و از این ناحیه حدود ۳ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان مالیات پیش‌بینی شده است.

سازمان امور مالیاتی کشور با تحولات بنیادین در زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ایجاد پایگاه جامع اطلاعات مودیان مالیاتی، در ماه‌های گذشته بیش از ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار مودی جدید شناسایی کرده و چند باند و شبکه بزرگ فساد و فرار مالیاتی نیز کشف شده است.

با هوشمندسازی نظام مالیاتی با اهتمام بر داده‌محوری و راه‌اندازی سامانه‌های مختلف، امکان شناسایی فرارهای مالیاتی به میزان قابل‌توجهی افزایش ‌یافته است که این امر با شناسایی مودیان جدید، دست دلالان را نیز از بازارها قطع می‌کند.

مهدی گرگانی: اتحادیه اروپایی در ادامه فرافکنی‌های خود در حوزه سیاست خارجی و در ادامه سیاست‌های خصمانه خود علیه جمهوری اسلامی ایران، طی هفته‌های گذشته پروپاگاندای قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست گروه‌های تروریستی را به راه انداخته است.  

این کارزار که تحت فشار لابی‌های آمریکایی و صهیونیستی ضدایرانی در اروپا کلید خورده است، در وهله اول ناشی از شکست دشمن در جریان اغتشاشات اخیر و در وهله دوم یک کار تبلیغاتی و نمادین به نشانه یأس و استیصال دشمنان از تحولات داخل ایران است.  

اگر چه سپاه پاسداران بیدی نیست که با باد اتحادیه اروپایی بلرزد اما آیا بروکسل در جایگاهی هست که بتواند درباره تروریستی اعلام کردن یک نیروی نظامی رسمی به بزرگی سپاه پاسداران قضاوت کند؟ 

کشورهای اروپایی طی چند دهه گذشته کارنامه کثیفی در حمایت از گروه‌های تروریستی مختلف داشته‌اند و ابایی هم در پنهان کردن آن ندارند. حمایت یکپارچه اتحادیه اروپایی از گروهک تروریستی منافقین یک لکه ننگ در کارنامه حقوق بشری این اتحادیه است که هرگونه ادعای اروپایی‌ها در زمینه مقابله با تروریسم را یکجا بر باد می‌دهد. 

در همین قطعنامه تروریستی خواندن سپاه در پارلمان اروپا که هفته گذشته به تصویب رسید، ردپای منافقین به وضوح دیده می‌شود. حضور عناصر گروهک تروریستی نفاق در مقابل پارلمان اروپا در استراسبورگ یکی، دو روز قبل از این نشست و انتشار تصویری از شبنم مددزاده، عضو این سازمان در پارلمان اروپا در روز 28 دی از نشانه‌های این پروژه است. به احتمال فراوان مددزاده عکس خود در پارلمان اروپا را به همین دلیل منتشر کرده تا ثابت کند قطعنامه پارلمان اروپا با لابیگری تروریست‌های منافق به تصویب رسیده است.  

تروریستی بودن گروهک منافقین به واسطه فهرست بلندبالای جنایات ارتکابی آنها در ایران اظهر‌من‌الشمس است، با این حال اتحادیه اروپایی نه تنها چشمان خود را روی این جنایات بسته است بلکه کلکسیونی از حمایت‌های همه‌جانبه را از منافقین داشته است. پارلمان اروپا و دیگر نهادهای تصمیم‌ساز این اتحادیه در یکی، دو دهه گذشته بارها میزبان سران سازمان منفور منافقین بوده و با دادن تریبون و حمایت‌های مالی از این گروهک تروریست حمایت کرده‌اند.

بعد از جنگ عراق در سال 2003، آوارگان کمپ اشرف که باید از سوی آمریکا و ناتو برای محاکمه به ایران تحویل می‌شدند با حمایت‌های اتحادیه اروپایی از عراق گریختند و اروپایی‌ها با دادن زمین و امکانات زیستی در آلبانی به زنده نگاه داشتن زندگی انگل‌وار این گروهک کمک کردند تا از این طریق بتوانند ابزار فشار خود علیه جمهوری اسلامی ایران را حفظ کنند. اتحادیه اروپایی برای کمک به منافقین در عراق حتی یک نماینده ویژه نیز از طرف کمیسر عالی سیاست خارجی خود در پادگان اشرف تعیین کرد تا پروسه انتقال آنها از عراق به اروپا تسهیل شود. طی سال‌های گذشته منافقین نه تنها در زمینه عملیاتی همچنان فعال هستند بلکه با امکانات اتحادیه اروپایی یک جبهه سایبری نیز در فضای مجازی و رسانه‌ای تشکیل داده و به نفرت‌پراکنی و جنایات خود ادامه داده‌اند.